Inne

Koncepcja matematyki, jaką reprezentował Ramus, odmienna była od koncepcji Platona i platończyków, zgodna natomiast z ideą wielu ówczesnych uczonych, którzy uważali, że matematyka — jako nauka wzorcowa — powinna służyć jedynie opisywaniu zjawisk, nie zaś ich wyjaśnianiu….

Klasycznym przykładem oddziaływania obu tych wielkich starożytnych autorytetów u progu epoki nowożytnej jest twórczość wybitnego francuskie­go filozofa i matematyka Piotra de la Ramee, zwanego Ramusem, który zginął podczas rzezi hugonotów w noc św. Bartłomieja (1572). Wzorem dla…

Kiedy nad tym samym problemem zastanawiał się z górą osiemset lat później Augustyn, stwierdził, że ten, kto pragnie wyjaśnić skompliko­wany problem, ma do wyboru dwie drogi: albo posłużyć się rozumem, albo odwołać się do autorytetu. Oto dlaczego…

Dzięki praktycznemu zastosowaniu tego meto­dologicznego założenia Teofrast został twórcą nowożytnej botaniki, którą oddzielił od zoologii, podczas gdy jego wielki poprzednik podkreślał raczej analogie między tymi dwoma dyscyplinami, wykazując przede wszystkim podobieństwa między światem zwierząt i roślin! Teofrast…

Inaczej Arystoteles: utożsamiał wprawdzie naukę z filozofią i kontemplacją, ale było to określenie jej ostatecznej instancji, podczas gdy najwłaściwszym terminem, który oddaje sens jego poznawczej postawy, jest chyba „autorytet samodestrukcyjny”, skoro nie tylko wnioski, jakie wysnuwał, ale…

W ten sposób doszło do pierwszego w dziejach nauki „urato­wania pozorów” zjawiska, które psuło harmonię panującą w obrębie koncepcji ogólnie przyjętej przez szkołę. Po cóż bowiem zmieniać to, co doskonałe? A skoro za doskonałą uznana została koncepcja…

Motywem przewodnim ich rozważań było pytanie: „Co miał na myśli boski Platon wy­powiadając ten lub inny sąd?” W cieniu jego autorytetu powstawały nie­skończone wariacje na niegdyś zadane tematy, przy czym wierność wobec tego, kto ten temat zadał,…

Zanim doszło jednak do powstania Arystotelesowskiego Liceum, podczas dwudziesto­letniego „terminowania” Arystotelesa w Platońskiej Akademii, jej kierownik niezbyt podobno lubił młodego adepta, zachowującego się zresztą poprawnie pod każdym względem. Również i wtedy, gdy już jawny stał się rozbrat…

„Myśli wiele, mówi mało i nigdy nie dyskutuje ze swymi podwładnymi” — tak przed pół wiekiem Jean Toulemonde określił postępowanie „prawdzi­wego szefa”, obdarzonego — jak podkreślał — „pozytywną inteligencją”. W od­różnieniu od dziejów innych dziedzin stosunków międzyludzkich,…

Obojętność wobec nich byłaby najpoważniejszym zagrożeniem autorytetu krytyki i w ogóle autorytetu środowiska naukowego; sama awersja moralna tu nie wystarcza.     Warto na zakończenie powrócić do tezy, że stan krytyki odpowiada w zasadzie ogólnemu stanowi nauki. Im…