Za ściśle naukowe i cieszące się najwyższym autorytetem uważano przeważ­nie te dzieła, które – mówiąc słowami. Encyklopedii Chambersa (Dublin 1742) — tworzyły system dedukcyjny oparty wyłącznie na przesłankach ro­zumowania czysto logicznego. Coraz częściej jednak zdawano sobie sprawę, że wnioskowanie logiczne gwarantuje tylko poprawność rozumowania, lecz 0   poprawności wniosków decyduje prawdziwość przesłanek, ta zaś z kolei zależy od prawidłowej obserwacji otaczających nas zjawisk. Starano się więc powiązać w jedną spójną całość racjonalistyczne i empiryczne przesłanki rozumowania. Posługując się dzisiejszą terminologią, tendencję tę można by określić jako chęć powiązania w jeden system dwóch odmiennych typów nauk: formalnych i realnych, tj. z jednej strony tych, które – jak ma­tematyka i logika — opierają się wyłącznie na wnioskowaniu dedukcyjnym,z drugiej tych, których podstawą jest indukcja, wywodząca się z obserwacji.