Inne

Nie wnikając w krytyczną analizę sformułowanych problemów i sposobu poszukiwania odpowiedzi, trzeba docenić próbę wszechstronnego przeanalizo­wania czynników determinujących kształtowanie się systemu hierarchii i auto­rytetów w nauce. Podstawowym brakiem opracowania jest oderwanie się od tła historycznego, które może…

W opublikowanej ostatnio pracy Social Stratification in Science (The University of Chicago Press 1973) Jonathan i Stephan Cole rozpatrują wzorce stratyfikacyjne występujące w nauce amerykańskiej i podstawy hierarchii oraz autorytetu naukowego. Pragnęli odpowiedzieć na pytania. Jakie są…

Jeśli zgodzimy się z propozycjami UNESCO wyodrębnienia w nauce współczesnej około 1400 dyscyplin i subdyscyplin naukowych, łatwo można zauważyć, iż nie obejmują one ani wszystkich istniejących na świecie, ani nie uwzględniają swoistych typów i kryteriów wyodrębniania pól…

Mimo zinstytucjonalizowanego podporządkowania nauki gospodarce i po­lityce jej wartość utylitarna zależna jest od osiągnięć poznawczych, których oceny wynikać mogą jedynie ze ścisłego znawstwa bardzo specjalistycznych kręgów międzynarodowych. Mimo więc supremacji gospodarki i polityki nad działalnością badawczą, mimo…

Systemy organizacyjne instytutów, laboratoriów, ośrodków badawczych przemysłu i gospodarki narodowej wy­odrębniają autorytety formalno-instytucjonalne niejednokrotnie bez uwzględ­niania indywidualnej wrażliwości poznawczej kandydatów, a system formal­ny stanowienia zinstytucjonalizowanych autorytetów naukowych przez nada­wanie tytułów utrudnia odróżnienie autorytetu naukowego od władzy admi­nistracyjnej….

Supremacja instytucji gospodarczych nad nauką jest w gospodarce planowej konsekwencją ładu polityczno-gospodarczego, a w związ­ku z tym przeciwstawianie nauki „czystej” stosowanej straciło sens, gdyż w szeroko rozumianym interesie społeczno-gospodarczym leży prowadzenie badań podstawowych i teoretycznych, warunkujących ewentualne…

Tendencje do upolityczniania nauki upow­szechniane przez międzynarodowe stowarzyszenia naukowe, rozumiane jako kształtowanie zainteresowań społeczno-politycznych wśród ludzi nauki, a nie poddawanie się supremacji instytucji militarnych bądź walczących o utrzyma­nie się u władzy, są również wyrazem współczesnych dążeń integracji…

Przykładem silnych kontrowersji w tym zakresie, o charakterze między­narodowym, jest uczestnictwo ludzi nauki prezentujących wysoki autorytet naukowy (nagrody Nobla), np. w tzw. grupie Jasona pracującej nad nowymi rodzajami broni. Wymiana korespondencji między Przewodniczącym Światowej Federacji Pracowników Naukowych…

Niektóre podobne zjawiska można było obserwować również w Polsce w okresie wzmożonego tzw. kultu jednostki i oczywiście w innych krajach socjalistycznych. Współcześnie można zaobserwować usiłowania łączenia autorytetów już ukształtowanych przez instytucje naukowe z aspiracjami politycznymi niektórych badaczy…

Supremacja zinstytucjonalizowanej działalności politycz­nej nad nauką ogranicza szanse kształtowania się autorytetów epistemicz- nych integrujących działalność naukową; popiera, upowszechnia i pielęgnuje kształtowanie się autorytetów technicznych przede wszystkim w dyscyplinach nie zainteresowanych profesjonalnie ładem kulturowym, a w dyscyplinach społecznych…